Η διατροφή και ειδικότερα οι βιταμίνες που περιέχονται στα τρόφιμα, συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού και επιπλέον επηρεάζουν την υγεία και την ανάπτυξη των μαλλιών.
Η ανεπαρκής, όμως, πρόσληψη κάποιων βιταμινών μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση ή σε αραίωση. Σε αυτή την περίπτωση, οι περισσότεροι προβαίνουν στην πρόσληψη συμπληρωμάτων, για να περιορίσουν το πρόβλημα και να ενισχύσουν την ανάπτυξη των μαλλιών τους.
Μαζί όμως με τις βιταμίνες, καθοριστικό ρόλο για την υγεία των μαλλιών διαδραματίζουν και άλλοι παράγοντες όπως η ηλικία, η γενετική και οι ορμόνες. Παρακάτω αναφέρονται οι καλύτερες βιταμίνες για υγιή μαλλιά.
1. L-Κυστεΐνη, L-Μεθειονίνη, L-Λυσίνη
Η κερατίνη, που περιέχει κυστεΐνη και μεθειονίνη, αποτελεί βασικό στοιχείο για την υγεία της τρίχας. Η κυστεΐνη, εμφανίζεται στα μαλλιά σε μεγάλη ποσότητα (10-17%) και η σύνθεσή της είναι συνδυασμένη με την παρουσία της μεθειονίνης. Ο ρυθμός ανάπτυξης και η διάμετρος της τρίχας εξαρτώνται από την κυστεΐνη. Η ενεργή μορφή της βιταμίνης Β6 αυξάνει την ενσωμάτωση της L-κυστεΐνης στην κερατίνη. Επίσης απαραίτητο αμινοξύ που επηρεάζει τη διατήρηση της τρίχας στο δέρμα είναι η εξωγενής L-λυσίνη, που υπάρχει κυρίως στο εσωτερικό μέρος της ρίζας της τρίχας και είναι υπεύθυνη για το σχήμα και τον όγκο της τρίχας. Με ανεπαρκή παρουσία της λυσίνης στα τρόφιμα, τα μαλλιά γίνονται εύθραυστα, λεπτά και χαλαρά ενώ μειώνεται η απορρόφηση ψευδαργύρου και σιδήρου.
2. Βιοτίνη
Η βιοτίνη ή αλλιώς βιταμίνη Β7, είναι σημαντική για τα κύτταρα του σώματος ενώ τα χαμηλά επίπεδα έχουν συνδεθεί με την απώλεια μαλλιών και τα εύθραυστα νύχια. Η ανεπάρκεια όμως της βιοτίνης είναι αρκετά σπάνια, γιατί περιέχεται σε ποικίλα τρόφιμα. Χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης μπορεί να παρατηρηθούν κυρίως σε έγκυες ή θηλάζουσες καθώς και σε άτομα που λαμβάνουν αντιβιοτικά ή φάρμακα για την επιληψία.
Ενδεικτικά καλές πηγές βιοτίνης είναι:
- τα τρόφιμα ολικής αλέσεως
- τα αμύγδαλα
- το κρέας
- το ψάρι
- τα θαλασσινά
- οι κρόκοι αυγών
3. Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και τη δημιουργία της τρίχας. Επειδή δεν μπορεί να παραχθεί από το ανθρώπινο σώμα, προσλαμβάνεται μέσω της τροφής ή των συμπληρωμάτων. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου συνδέονται με την τριχόπτωση. Έγκυες γυναίκες, άτομα με εντερικά προβλήματα ή με νεφρική νόσο, έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο είναι:
- τα οστρακοειδή
- το βόειο κρέας
- τα φασόλια
- οι ξηροί καρποί
- οι σπόροι
4. Βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α αποτελεί το βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη των κυττάρων. Το ίδιο σημαντική όμως είναι και για την ανάπτυξη των μαλλιών. Χάρη στη βιταμίνη Α παράγεται μια λιπαρή ουσία στο τριχωτό της κεφαλής, η οποία ονομάζεται σμήγμα και βοηθά στη διατήρηση της υγείας των μαλλιών. Δίαιτες, οι οποίες περιέχουν τρόφιμα με μικρή ποσότητα βιταμίνης Α, μπορεί να οδηγήσουν σε πολλά προβλήματα, μεταξύ αυτών και η τριχόπτωση. Από την άλλη και η υπερβολική ποσότητα της βιταμίνης Α μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση.
Τρόφιμα όπως οι γλυκοπατάτες, τα καρότα, οι κολοκύθες, το σπανάκι, το λάχανο, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά είναι πλούσια σε βήτα- καροτίνη, η οποία μετατρέπεται σε βιταμίνη Α.
Συμπερασματικά, η τροφή είναι η καλύτερη πηγή βιταμινών για την ανάπτυξη των μαλλιών. Σε περίπτωση όμως που η λήψη των βιταμινών μέσω της διατροφής δεν είναι επαρκής, συνιστάται η χρήση συμπληρωμάτων. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρέπει να καταναλώνεται υπερβολική ποσότητα συμπληρωμάτων, γιατί μπορεί να έχει επιβλαβή αποτελέσματα στον οργανισμό. Άλλωστε έχει αποδειχθεί ότι τα συμπληρώματα έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε άτομα που έχουν ήδη ελλείψεις.
5. Βιταμίνη Β6
Η βιταμίνη Β6 είναι σημαντικό μέλος της οικογένειας του συμπλέγματος βιταμινών Β και συμμετέχει ενεργά στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών στο σώμα, καθώς δρα ως καταλύτης. Ενεργοποιεί τα ένζυμα και τις χημικές αντιδράσεις που ξεκινούν το μεταβολισμό των πρωτεϊνών της τρίχας, της κερατίνης και της μελανίνης, στους θύλακες της τρίχας. Αυτό κάνει τους θύλακες της τρίχας να λαμβάνουν αρκετή κερατίνη και μελανίνη, η οποία προάγει την ανάπτυξη και την ανανέωση των μαλλιών.
Η βιταμίνη Β6 αυξάνει επίσης τη ροή του οξυγονωμένου αίματος στο θύλακα της τρίχας και στο τριχωτό της κεφαλής. Αυτό το αίμα, γεμάτο οξυγόνο, υποστηρίζει πολύ την ανάπτυξη και την αναζωογόνηση των μαλλιών.
Πηγές τροφίμων που είναι πλούσιες σε βιταμίνες για την ανάπτυξη των μαλλιών είναι η γαλοπούλα, το κοτόπουλο, τα ψάρια όπως ο τόνος και ο σολομός. Άλλες πηγές είναι τα φιστίκια Αιγίνης, οι ηλιόσποροι, το σπανάκι, το αβοκάντο και οι μπανάνες.
Ωστόσο, συνιστάται ιδιαίτερα να μην καταναλώνεται μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη δόση συμπληρωμάτων βιταμίνης Β6 από το στόμα, καθώς υψηλότερες ποσότητες μπορεί να έχουν επιβλαβείς παρενέργειες.
6. Σίδηρος
Ο σίδηρος βοηθά τα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν οξυγόνο στα κύτταρα του οργανισμού. Το μέταλλο αυτό είναι απαραίτητο για πολλές λειτουργίες του σώματος συμπεριλαμβανομένου και την ανάπτυξη των μαλλιών. Σε περίπτωση έλλειψης σιδήρου, προκαλείται αναιμία και κύρια συμπτώματα της είναι η απώλεια των μαλλιών, η κόπωση και το χλωμό δέρμα. Γυναίκες με βαριά περίοδο, άτομα με χρόνιες ασθένειες και χορτοφάγοι έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν χαμηλά επίπεδο σιδήρου.
Η κατανάλωση όμως κόκκινου κρέατος, οσπρίων, οστρακοειδών και αυγών μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα σιδήρου.
7. Σελήνιο
Το σελήνιο είναι ένα πολύ σημαντικό ιχνοστοιχείο αφού απαιτείται για τη σύνθεση πάνω από 30 πρωτεϊνών, αλλά και αντιοξειδωτικών ενζύμων. Πρώτα από όλα αποτρέπει την τριχόπτωση, αφού έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Οι αντιοξειδωτικές τροφές καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες. Χωρίς τα αντιοξειδωτικά, οι ελεύθερες ρίζες θα κατέκλυζαν τον οργανισμό μας, οδηγώντας τον σε οξειδωτικό στρες. Το οξειδωτικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε εύθραυστα και αδύναμα μαλλιά και ενδεχομένως σε τριχόπτωση.
Οπότε, η κατανάλωση τροφών πλούσιες σε αντιοξειδωτικά, όπως είναι η βιταμίνη C και Ε είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για υγιή μαλλιά. Για παράδειγμα, ο χυμός λεμονιού, τα καρύδια και ο λιναρόσπορος είναι τροφές, που κάνουν τα μαλλιά δυνατά και λαμπερά.